Logopedia dla dorosłych zajmuje się kształtowaniem prawidłowej wymowy, usuwaniem zaburzeń komunikacji językowej, korygowaniem wad wymowy i nauczaniem mowy w przypadku jej braku lub utraty.
Pierwsze spotkanie to konsultacja, podczas której logopeda przeprowadza wywiad i ustala plan terapii. Aby terapia logopedyczna przynosiła zadowalające efekty konieczna jest dobra współpraca między terapeutą a osobą zainteresowaną. Nie należy czekać, bo im później, tym trudniej zlikwidować wadę wymowy.
Logopedia dla osoby dorosłej jest wskazana, kiedy:
- z powodu defektów anatomicznych pojawiają się problemy z artykułowaniem głosek, a trudne słowa do wymowy bywają silnie zniekształcane;
- zdiagnozowana została dyslalia lub dysleksja, wstępuje seplenienie, w tym seplenienie międzyzębowe, które jako nawyk wykształciło się w dzieciństwie;
- w określonych sytuacjach pojawia się jąkanie lub trema, która paraliżuje swobodne i płynne wypowiadanie się;
- dorośli bez problemów anatomicznych, neurologicznych i psychologicznych chcą poprawić jakość swojej mowy: chcą mówić piękniej lub chcą wyzbyć się nieprawidłowych nawyków artykulacyjnych podczas wymawiania głosek;
- u dorosłego stwierdzona została choroba, której konsekwencją jest degeneracja struktur układu nerwowego, upośledzenie procesu mowy, a nawet afazja. Problemy z mową mogą być wynikiem następujących schorzeń: udar, demencja starcza, choroba Alzheimera, Parkinsona – tu pomocny okaże się neurologopeda.
Dysleksja, dyslalia czy afazja mogą być skutecznie leczone – niezależnie od wieku pacjenta. Właściwa diagnoza i konsekwentne realizowanie programu logopedycznego to fundamenty skutecznej terapii zaburzeń mowy u dorosłych.
Programy logopedyczne, pomimo istnienia ogólnych wytycznych do rozwiązywania konkretnych problemów z wymową, opracowywane są indywidualnie dla każdego pacjenta w oparciu o szczegółowy wywiad przeprowadzony z osobą zainteresowaną terapią lub z jej bliskimi, uzyskane wyniki badań medycznych i po zapoznaniu się z objawami problemu. Zebranie tych informacji jest kluczem do:
- odkrycia i zrozumienia przyczyn, które doprowadziły do pojawienia się problemów z wysławianiem się lub są powodem wizyty osoby, która pomimo tego, że mówi dobrze, chce to robić jeszcze lepiej, piękniej albo też chce skuteczniej oddziaływać głosem na otoczenie;
- określenia celu, jaki chce się osiągnąć poprzez terapię: czy ma to być prawidłowa wymowa źle dotychczas artykułowanych głosek, właściwa emisja głosu u osoby wypowiadającej się publicznie lub nauka mowy na nowo po urazie lub chorobie;
- opracowania optymalnego planu działania w odniesieniu do konkretnego pacjenta.
Podobnie jak z dzieckiem, w logopedii dla dorosłych mamy ćwiczenia oddechowe, artykulacyjne (czyli ćwiczenia buzi i języka) oraz fonacyjne.